سندروم تونل کارپ یا کانال مچ دستی بیماری است که به علت فشار به عصب مدیان هنگام عبور از درون تونل مچ دستی ایجاد میشود.در مچ دست مجرا و تونلی وجود دارد که به آن کانال کارپ یا تونل مچ دستی میگویند. در یک طرف این تونل استخوانچه های مچ دست قرار گرفته اند. ترتیب قرار گرفتن این استخوانچه ها بصورتی است که شکل یک قوس یا هلال یا ناودان را بوجود میاورند. به دو طرف این قوس یا هلال یک رباط یا نوار بافتی محکم متصل شده که به آن رباط عرضی مچ دست میگویند. ترکیب این دو ساختمان یعنی از یک طرف مجموعه استخوانچه های مچ دست و از طرف دیگر رباط عرضی مچ دست یک کانال یا تونل رامی سازد.
از درون کانال کارپال ۹ تاندون خم کننده انگشتان دست و عصب مدیان یا میانی عبور میکنند. این تاندون ها و عصب از ساعد پایین آمده و از داخل تونل عبور کرده و به کف دست میرسند. عصب میانی سپس در کف دست به شاخه هایی تقسیم شده و حس کف دستی انگشتان شست وسبابه و میانی و نیمه خارجی انگشت انگشتری و همچنین حرکات عضلات ناحیه برجسته فائده انگشت شست را تامین میکنند.تنگ شدن فضای این کانال باعث می شود که به عصب میانی فشار بیاید و باعث بیماری شود.
علت بیماری
مواردی که باعث تنگ شدن تونل میشود از جمله:
۱. علل تشریحی: شکستگیهایی که بد جوش میخورد،در رفتگیها، ایجاداستخوانهای اضافی درمچ،تومورها،کیستهاو…
۲. علل التهابی و یاآسیب عصبی: دیابت والکلیسم (مصرف مزمن الکل)،بارداری و…
۳. علل مکانیکی: حرکات تکراری مچ و انگشتان،ارتعاش (مانندآبمیوه گیری یا دریل کاری) بویژه درکارگران دستی و کاربران کامپیوتر.
علائم بیماری
1. کرختی،درد گزگز درمحل توزیع عصب مدین (انگشتان شست،اشاره،میانی) این علائم اغلب شبها تشدیدشده وباحرکات تکراری و قوی دست بدتر میشود. دربرخی موارد صاف کردن یا تکان دادن دست باعث بهبودی علائم میشود.
2. گاه عدم توان انجام حرکات دقیق انگشتان (مانند سوزن دوزی) و ضعف حرکتی نیز دیده میشود
3. کم حجم شدن عضلات تنار (عضله پایین شست) ازعلائم قابل مشاهده این اختلال میباشد.
شیوع
این بیماری در خانم های خانهدار میانسال، کاربران کامپیوتر،نجاران،تصویرگران،کارگران،قصابها و مکانیک های خودرو و رانندگان ماشینهای سنگین بیشتر است.
درمان
1. استفاده از آتل
2. داروهای ضد التهاب و غیر استرویدی
3. تزریق کورتیکو استرویید
4. حرکات فیزیو تراپی
روش های فوق برای فاز حاد بیماری است.
اما برای مراحل شدید بیماری تنهاراه درمان جراحی است .